Nowy model AI przewiduje ludzkie decyzje z porywającą dokładnością

Naukowcy z Helmholtz Munich opracowali nowoczesny system sztucznej inteligencji, który potrafi naśladować ludzkie decyzje z niezwykłą dokładnością. Swoje badania opublikowali w "Nature". Ich model o nazwie Centaur został przeszkolony na podstawie danych z ponad dziesięciu milionów decyzji zebranych w badaniach psychologicznych, co pozwala mu generować odpowiedzi odzwierciedlające ludzkie zachowania w realistyczny sposób. To przełomowe osiągnięcie otwiera nowe możliwości w zrozumieniu ludzkiego myślenia i udoskonaleniu istniejących ram psychologicznych.

Przez lata psychologia dążyła do pełnego uchwycenia złożoności ludzkiego myślenia. Dotychczasowe modele zazwyczaj ograniczały się do wyjaśniania, jak ludzie myślą lub przewidywania ich działań, rzadko łącząc oba te aspekty. Zespół badawczy pod kierownictwem dr. Marcela Binza i dr. Erica Schulza z Instytutu AI Skoncentrowanej na Człowieku w Helmholtz Munich wprowadził model, który wypełnia tę lukę.

AI Centaur został przeszkolony na obszernej bazie danych Psych-101, która została specjalnie skompilowana przez zespół pod kierownictwem Marcela Binza. Zawiera ponad 10 milionów indywidualnych decyzji podjętych przez ponad 60 tys. uczestników w 160 eksperymentach psychologicznych. Te eksperymenty obejmują szeroki zakres ludzkich zachowań – od podejmowania ryzyka i uczenia się nagród po dylematy moralne.

Model wyróżnia się zdolnością do przewidywania ludzkich reakcji nie tylko w znanych kontekstach, ale także w zupełnie nowych sytuacjach. Rozpoznaje powtarzające się wzorce decyzyjne, dostosowuje się do nowych środowisk i potrafi nawet oszacować czasy reakcji z zaskakującą szczegółowością.

"Stworzyliśmy narzędzie, które pozwala przewidywać ludzkie zachowania w dowolnej sytuacji opisanej w języku naturalnym" - przekazał Marcel Binz, główny autor badania. Potencjalne zastosowania obejmują analizę klasycznych eksperymentów psychologicznych oraz symulację indywidualnych procesów decyzyjnych w kontekstach klinicznych, na przykład w przypadku depresji lub zaburzeń lękowych.

Model otwiera nowe perspektywy w badaniach zdrowotnych, pomagając zrozumieć, jak osoby z różnymi stanami psychicznymi podejmują decyzje. Baza danych ma zostać rozszerzona o cechy demograficzne i psychologiczne.

Centaur łączy dwie wcześniej oddzielne dziedziny: teorie interpretacyjne i moc przewidywania. Może ujawnić, gdzie klasyczne modele zawodzą, i dostarczyć wglądu w to, jak można je ulepszyć. Otwiera to nowe możliwości dla badań i zastosowań w rzeczywistym świecie, od medycyny po nauki społeczne.

Naukowcy planują teraz dokładniej przyjrzeć się Centaurowi: które wzorce obliczeniowe odpowiadają konkretnym procesom decyzyjnym? Czy można je wykorzystać do wnioskowania, jak ludzie przetwarzają informacje lub jak strategie decyzyjne różnią się między zdrowymi osobami a tymi z problemami psychicznymi?

„Te modele mają potencjał, by fundamentalnie pogłębić nasze zrozumienie ludzkiej kognicji - pod warunkiem, że będziemy ich używać odpowiedzialnie” - uważają naukowcy. Fakt, że badania te odbywają się w Helmholtz Munich, a nie w działach rozwoju dużych firm technologicznych, nie jest przypadkowy.