Narodowy System Informacji Satelitarnej – Jak dane z kosmosu wspierają codzienne życie na Ziemi?
Termin dane satelitarne zazwyczaj przywodzi na myśl określenie zarezerwowane wyłącznie dla wybitnych naukowców lub członków załóg misji kosmicznych. Nic bardziej mylnego. Współczesne technologie kosmiczne, dzięki takim rozwiązaniom jak Narodowy System Informacji Satelitarnej (NSIS), wspierają miasta, firmy i obywateli w rozwiązywaniu realnych problemów. Nie trzeba być ekspertem, by korzystać z potencjału cennych zasobów kosmicznych – wystarczy wiedzieć, gdzie szukać.
Dlaczego dane satelitarne są tak ważne?
Wyobraźmy sobie miasto w upalny dzień. Asfalt nagrzewa się do granic możliwości, a betonowe ściany oddają ciepło, podnosząc temperaturę nawet o kilka stopni. To zjawisko, znane jako "miejskie wyspy ciepła", utrudnia życie mieszkańcom i podnosi koszty energii energii związanej z chłodzeniem pomieszczeń. Są to kluczowe dane dostarczane przez NSIS, stanowiące przede wszystkim wsparcie dla urzędników i urbanistów odpowiedzialnych za kształtowanie przestrzeni miejskiej. Dzięki analizom systemu mogą oni skuteczniej identyfikować najbardziej narażone na przegrzewanie obszary i planować tam zielone inwestycje, które realnie poprawią komfort życia mieszkańców..
"Tzw. wyspy ciepła są zjawiskiem globalnym, a naukowcy, klimatolodzy jak i urbaniście badają je od ok. 30 lat. Zjawisko powstaje w miastach jako skutek m.in. tzw. betonozy. Takie materiały jak asfalt, cegła, czy beton pochłaniają więcej promieni słonecznych niż ich odbijają, a skumulowaną energię oddają, podwyższając tym samym tempereaturę otoczenia. Swój udział w powstawaniu wysp ciepła ma także człowiek np. poprzez stosowanie klimatyzatorów w budynkach, czy ruch samochodowy. Niestety, problem wysp ciepła występuje także w polskich miastach. Wysoka temperatura jest uciążliwa, a dla niektórych osób wręcz niebezpieczna, dlatego temu zjawisku trzeba skutecznie przeciwdziałać." – mówi Jolanta Orlińska, dyrektor Departamentu Obserwacji Ziemi w POLSA.
Natomiast rolnicy korzystają z danych o wilgotności gleby, by precyzyjnie planować nawadnianie. Samorządy analizują mapy terenów zagrożonych powodzią, by skuteczniej chronić mieszkańców. Przedsiębiorcy z branży leśnej monitorują kondycję drzewostanów i optymalizują swoje działania. Dzięki NSIS każdy z tych procesów jest prostszy, szybszy i tańszy.
Co wyróżnia NSIS?
Narodowy System Informacji Satelitarnej to nie tylko zbiór danych – to zaawansowana platforma, która przetwarza informacje w sposób przyjazny dla użytkownika.
"Portal NSIS to centrum analiz przestrzennych, dające dostęp do map pokrycia terenu, monitoringu zjawisk pogodowych i wielu innych narzędzi. NSIS wspiera także rynek usług, w której nowoczesne technologie odpowiadają na konkretne potrzeby użytkowników. I wreszcie jest on bazą wiedzy, której zasoby pomagają zrozumieć, jak najlepiej wykorzystać potencjał danych." - zaznacza Jolanta Orlińska.
Kosmos na co dzień
Dane satelitarne to ogromny zasób cennej wiedzy, która jest na wyciągnięcie ręki. Jeśli miasto chce wiedzieć, gdzie zaplanować nową ścieżkę rowerową, dane NSIS pomogą wskazać miejsca, które dzięki temu staną się bardziej dostępne, a jednocześnie lokalny ekosystem nie ulegnie zniszczeniu. Rolnik, analizując dane satelitarne dostępne w NSIS, może ocenić kondycję swoich upraw na podstawie wskaźników takich jak wilgotność gleby, stopień pokrycia roślinnością czy przewidywana redukcja plonów. System pozwala identyfikować obszary, w których rośliny rozwijają się słabiej z powodu suszy, nadmiernych opadów lub stresu termicznego, umożliwiając szybkie podjęcie działań agrotechnicznych – takich jak nawadnianie, nawożenie lub ochrona upraw przed chorobami. Dzięki takim informacjom rolnik może zoptymalizować plony, ograniczając straty i lepiej planując zbiór.
Podobnie w przypadku samorządów NSIS wykorzystuje dane archiwalne, np. z poprzednich sezonów intensywnych opadów, aby na ich podstawie prognozować, które obszary są najbardziej narażone na podtopienia lub powodzie. Analiza danych z przeszłości w połączeniu z aktualnymi warunkami atmosferycznymi pozwala lepiej ocenić ryzyko i przygotować odpowiednie działania, takie jak zabezpieczenie infrastruktury czy szybkie reagowanie służb ratowniczych w najbardziej zagrożonych miejscach.
Kto może korzystać z danych NSIS?
Platforma jest otwarta zarówno dla urzędników, którzy chcą lepiej planować rozwój swoich miast, jak i dla przedsiębiorców szukających nowych pomysłów na biznes. Naukowcy znajdą w niej dane do swoich badań, a edukatorzy – materiały dla uczniów i studentów. NSIS to także narzędzie dla każdego obywatela, który chce zrozumieć otaczający świat.
Wspólna przyszłość
NSIS to więcej niż narzędzie – to wizja przyszłości, w której dane pomagają ludziom żyć lepiej, ekologiczniej i bardziej świadomie.
"Polska Agencja Kosmiczna zadbała o to, by te możliwości były bezpłatnie dostępne dla wszystkich. W końcu kosmos nie jest już odległym marzeniem, ale częścią codziennego życia." - podsumowuje Jolanta Orlińska.
Odkryj możliwości Narodowego Systemu Informacji Satelitarnej na NSIS Platforma i sprawdź, jak dane z kosmosu mogą pomóc również Tobie.
Artykuł powstał w ramach kampanii informacyjno-promocyjnej realizowanej ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności w ramach działania A2.6.1.
