Tajne projekty z lat 60-tych wyszły na jaw
Hipersoniczny statek kosmiczny, zdolny do podróżowania z pięciokrotną prędkością dźwięku, gazik, który przeskakuje nad nieprzyjacielskimi barykadami, czy samolot pasażerski mogący startować i lądować pionowo na terenie gęsto zaludnionych miast. To tylko niektóre z wynalazków z lat 1960, wydobytych na światło dzienne z archiwów koncernu zbrojeniowego BAE Systems.
Wraz z otwarciem nowego centrum upamiętniającego dziedzictwo wytwórni samolotów wojskowych w Warton, w hrabstwie Lancashire, część unikalnych dokumentów z archiwów ujrzała światło dzienne dzięki animacjom pokazującym, jak projekty badawczo-rozwojowe z lat 60-tych mogłyby wyglądać, gdyby kontynuowano prace nad nimi. Unikatowe konstrukcje zostały opracowane przez inżynierów z firm będących poprzednikami BAE Systems, w tym English Electric, Hawker Siddeley i British Aircraft Corporation.
Oto kilka niesamowitych konstrukcji, które ujawniono dopiero teraz:
1. Samolot hipersoniczny
W 196. r. British Aircraft Corporation (BAC) zaprojektowała hipersoniczny samolot, zdolny do podróżowania z pięciokrotną prędkością dźwięku, noszący nazwę MUSTARD (ang. musztarda) (Multi-Unit Space Transport And Recovery Device - Wieloczłonowy transportowy i ratowniczy statek kosmiczny).
W ramach projektu miał powstać pierwszy w świecie statek kosmiczny wielokrotnego użytku, którego koszty opracowania miały być "2. do 30 razy mniejsze" niż poniesione na rakiety jednorazowego użytku, które przyczyniły się do lądowania człowieka na Księżycu w 1969 r.
Samolot składał się z trzech oddzielnych modułów załogowych ze skrzydłem delta, które startowały jako jedna całość. Dwa z nich służyły jako silniki przyspieszające, wynoszące trzeci moduł w przestrzeń kosmiczną, a następnie oddzielające się przed powrotem na Ziemię jak normalne samoloty. Trzeci podążał ich śladem po zakończeniu zaplanowanej misji.
Mimo, że od zaprojektowania tych niezwykłych konstrukcji minęło 50 lat, możemy zobaczyć jak niektóre technologie i pomysły zostały dopracowane w późniejszym czasie i wdrożone do użytku w samolotach takich jak F35 Joint Strike Fighter Jak mówi Tom Smith, jeden z konstruktorów, rząd zdecydował się nie realizować tego projektu, ponieważ MUSTARD był "zbyt nowoczesny jak na swój czas", a wówczas "nie było nic gorszego niż mieć rację, ale w złym czasie".
Pomysły naśladowania oryginalnego samolotu wciąż są dziś żywe w postaci statków kosmicznych ze skrzydłem delta, takich jak Virgin Galactic SpaceShipTwo, XCOR Lynx Mk.III oraz wczesnych projektów amerykańskich promów kosmicznych Space Shuttle.
2. Międzymiastowy samolot pionowego startu i lądowania
Projekt samolotu pionowego startu i lądowania Intercity, opracowany przez firmę Hawker Siddeley był próbą wdrożenia technologii pionowego startu i lądowania (VTOL) do samolotów cywilnych. Miał umożliwić liniom lotniczym założenie portów pomiędzy gęsto zaludnionymi miastami, pozwalając pasażerom na bezpośrednie podróże i zmniejszając przestrzeń konieczną do zbudowania pasa startowego.
W latach 60-tych XX wieku opracowano wiele projektów, wyglądających bardzo podobnie do współczesnych samolotów pasażerskich, jednak mających szeregi wentylatorów nośnych po bokach kadłuba.
Z projektu ostatecznie zrezygnowano ze względu na zbyt wysokie zużycie paliwa koniecznego do lotu samolotu. Ponadto dodatkowy ciężar obudów mieszczących wentylatory w połączeniu z ciężarem pasażerów mógł spowodować zakłócenie stateczności lotu.
Statki powietrzne VTOL, zainspirowane projektem nadal są dziś używane. Jednym z nich jest F-3. Lightning II, którego wentylator nośny został opracowany przez inżynierów z BAE Systems w celu usprawnienia jednego z najwszechstronniejszych na świecie wojskowych odrzutowców.
3. Skaczący łazik
"Skaczący łazik" to koncepcja pojazdu rozpoznawczego, mogącego przeskakiwać nad przeszkodami. Miał to być samochód transportowy z napędem 4x4. z zamontowanymi po bokach 12 wentylatorami nośnymi, których kąt nachylenia ustawiano by zależnie od sytuacji - umożliwiając łazikowi przekraczanie nieprzyjacielskich barykad.
Opracowany przez BAC Warton na życzenie armii brytyjskiej w latach 60-tych XX wieku, projekt ten był próbą zaadaptowania technologii pionowego startu i lądowania dla potrzeb pojazdów. Opracowano go razem z zakładem badawczo-rozwojowym wozów bojowych Ministerstwa Obrony.
Projekt anulowano w połowie lat 60-tych z powodu uznania, że produkcja pojazdu byłaby zbyt kosztowna.
4. Platforma startowa dla myśliwców odrzutowych
Platforma startowa dla myśliwców odrzutowych miała stać poziomo nad ziemią i umożliwiać samolotowi pionowy start z jej powierzchni, pozwalając na operowanie z niewielkich pasów startowych czy wąskich przecinek leśnych.
Firma English Electric opracowała odrzutowiec P17A, który miał służyć do wykonywania uderzeń taktycznych i zadań rozpoznawczych. Zamiast wyposażać go w ciężki zespół napędowy pozwalający na wykonywanie pionowego startu i lądowania, dzięki współpracy z firmą Shorts, opracowano P17. - platformę, która statecznie unosiła się nad ziemią i umożliwiała P17A wykonywanie pionowego startu z jej powierzchni.
Wyposażona w co najmniej 5. silników odrzutowych platforma P17D umożliwiała start odrzutowcom P17A z niewielkich, ograniczonych powierzchni. Sama P17D miała być przystosowana do wykonywania zadań transportowca VTOL, przewożącego wyposażenie i zaopatrzenie do trudno dostępnych miejsc. Jednak Ministerstwo Lotnictwa nie kontynuowało wówczas prac nad tym projektem ze względu na skomplikowane działanie platformy i brak dostępnych funduszy.