Skąd się wzięły na świecie baterie? Zaczęło się od... żaby

Baterie to produkty, które niemal każdy posiada w swoim domu. Towarzyszą nam praktycznie na każdym kroku: są we wszelkiego rodzaju urządzeniach elektronicznych, zabawkach czy też niektórych sprzętach medycznych. Niewielu z nas jednak wie, skąd się wzięły i w jaki sposób powstały. Przyjrzyjmy się historii tego wynalazku.

Baterie są przez nas używane każdego dnia, jednak to, jak bardzo są potrzebne, uświadamiamy sobie dopiero, kiedy z jakichś powodów nam ich zabraknie. Dzisiejszy kształt produkty te zyskały dopiero po wielu latach badań, eksperymentów i udoskonaleń. Prześledzenie historii baterii pokazuje, jak wiele trzeba było włożyć pracy w stworzenie tak kompaktowego źródła energii.

Jest rok 1786. a boloński fizyk Luigi Galvani odkrywa, że po dotknięciu dwóch różnych metali, mięśnie żaby kurczą się. Po udanym eksperymencie stwierdził, że zjawisko to jest spowodowane elektrycznością zwierzęcą. Innymi słowy, w ciele zwierząt miały istnieć ładunki elektryczne. Teza ta okazała się mylna, ale stała się przyczynkiem do kolejnych badań.

Eksperymentem Galvaniego zainspirował się jego rodak –. Alessandro Volta, który uznał jednak, że to metale wytwarzają prąd. Wnioskowanie to, doprowadziło go do prawidłowego opisania obwodu elektrycznego, a także do stworzenia tzw. Stosu Volty, który możemy nazwać prototypem dobrze znanej nam baterii. Były to ułożone naprzemiennie monety z dwóch różnych metali, np. cyny i miedzi, zatopione w roztworze z kwasu siarkowego. W czasie działalności naukowca do Lombardii, gdzie mieszkał, wkroczyły wojska napoleońskie. Voltą zainteresował się uwielbiający naukę Napoleon, który zafascynował się jego wynalazkiem. Dzięki temu profesor mógł zaprezentować swoje dzieło w 1802 roku na specjalnym pokazie w Paryżu. Został on potem obdarzony licznymi honorami: otrzymał złoty medal za zasługi, została mu nadana Legia Honorowa, stał się również hrabią, a potem senatorem Italii. Do dziś jednostkę napięcia elektrycznego na cześć wielkiego naukowca nazywamy woltem.

Odkrycie Galvaniego było udoskonalane przez kolejnych naukowców. Kolejnego przełomu dokonał francuski chemik Georges Leclanché, który opracował w 186. roku mokre ogniwo węglowo-cynkowe, będące prototypem popularnych dziś tzw. paluszków. Projekt ten udoskonalił Carl Gassner, któremu udało się wytworzyć suche ogniwo, pozwalające na to, by baterie mogły być produkowane masowo. –Baterie węglowo-cynkowe charakteryzują się niskim kosztem zakupu i są idealne np. do zabawek dziecięcych, zegarów, radia, budzików i innych urządzeń o stosunkowo niewielkim poborze energii. Czas przechowywania jest krótki w porównaniu do baterii alkalicznych i wynosi do 3 lat. – komentuje Agnieszka Medoń z GP Battery Polska.

Kolejne udoskonalenia powstawały w miarę zapotrzebowania. Pojawienie się na rynku wielu elektronicznych urządzeń mobilnych, np. telefonów komórkowych czy też aparatów fotograficznych, skutkowało pojawieniem się na rynku baterii litowych. Baterie litowe należą do niezwykle trwałych: wytrzymują temperatury od -40˚C do nawet 60˚C. Mają 10-letni okres przydatności. Należy jednak pamiętać, że ze względu na duże napięcie (ok. 1,5 V) nie nadają się do niektórych urządzeń np. latarek z żarówkami.

Na rynku pojawiały się kolejne udoskonalenia. Powstały więc produkty z elektrolitem stworzonym z roztworu o odczynie zasadowym tzw. baterie alkaliczne. Ich niewątpliwą zaletą jest wydajność –. działają one od 5 do 10 razy dłużej niż węglowo-cynkowe odpowiedniki, są jednak nieco droższe. Za standardowe uznaje się baterie w rozmiarze AA. Ogniwa te mają kształt walca o średnicy 14,5 mm i wysokości 5,5 cm. Mają one najbardziej uniwersalne zastosowanie np. zabawki dziecięce czy też sprzęt elektroniczny o dużym i średnim zapotrzebowaniu na energię.

Produkowano coraz więcej małych urządzeń, które również trzeba było zasilić. W odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku więc pojawiły się więc baterie alkaliczne o mniejszych rozmiarach. Doskonale nadają się one drobnej elektroniki np. zegarków czy latarek. Oprócz niewielkiego rozmiaru charakteryzuje je również długi czas pracy.

Historia pokazuje, że na bazie dotychczasowych doświadczeń można stale udoskonalać produkty. Dzięki istniejącym już prototypom można określić, że rozmiar baterii będzie się stale zmniejszał, ich pojemność natomiast będzie się powiększała. Zmiany te dotyczą obecnie głównie wojska i wywiadu, jednak doniesienia o kolejnych odkryciach naukowców spływają kilka razy w roku. Jakie zmiany nastąpią w produktach dla konsumentów? Nie wiadomo dziś dokładnie. Jedno jest pewne: na kolejne rewolucje w tym segmencie produktów z pewnością nie będziemy musieli długo czekać.

Źródło: GP