NASA stworzyła w kosmosie piąty stan skupienia. Powstał w najzimniejszym miejscu świata
Amerykańska agencja kosmiczna poinformowała o wielkim sukcesie CAL - Cold Atom Lab. W warunkach najniższej temperatury we wszechświecie, udało się ochłodzić atomy rubidu, osiągając kondensaty Bosego-Einsteina. Badanie przeprowadzono na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Cold Atom Laboratory (CAL) to kompaktowa maszyna o wielkości lodówki na napoje. Wykorzystuje lasery do generowania środowiska zimniejszego niż próżnia kosmiczna. W jego wnętrzu jest tak zimno, że atomy stają się praktycznie nieruchome. Następnie, korzystając ze specjalnych magnesów, więzi się spowolnione atomy, co pozwala naukowcom na dogodną obserwację ich zachowania.
NASA osiągnęła "egzotyczny stan materii" w kosmosie. W temperaturze o jedną milionową część stopnia wyższej od absolutnego zera, atomy rubidu przeszły w stan w kondensatów Bosego-Einsteina (BEC). W tym stanie, cząsteczki przechodzą w zerowy stan pędu. Umożliwia to obserwację niewidocznych standardowo efektów kwantowych.
"Zazwyczaj eksperymenty z BEC wymagają sprzętu zajmującego ogromną powierzchnię. Wypełniają często całe pomieszczenia, a także wymagają praktycznie stałego monitorowania przez naukowców. CAL ma wielkość małej lodówki i może być obsługiwany zdalnie z Ziemi" - tłumaczył w oświadczeniu Robert Shotwell, prowadzący eksperyment z Ziemi.
NASA twierdzi, że pomimo trudności projekt był wart wszelkich wysiłków. Na Ziemi już udało się osiągać kondensat Bosego-Einsteina w super-niskich temperaturach atomów. Do ich chłodzenia na Ziemi wykorzystywano magnesy i lasery, które trzeba było wyłączyć, aby przeprowadzić obserwację. W efekcie dawało to zaledwie ułamek sekundy, w którym możliwa była analiza.
W kosmosie jest inaczej. Mikrograwitacja na ISS pozwala przeprowadzić badanie w inny sposób. CAL tworzy kondensat Bosego-Einsteina i pozwala na obserwację przez 5 do 10 sekund - tłumaczą przedstawiciele NASA. CAL został wysłany w kosmos statkiem kosmicznym ATK Cygnus 21 maja.
Źródło: LiveScience / NASA