Dlaczego kolczatka ma cztery penisy? Naukowcy próbują to wyjaśnić

Naukowcy od lat próbują zrozumieć, jak działają specyficzne, „czworogłowe” penisy samców kolczatek. Aby rozwikłać tę zagadkę, australijscy badacze stworzyli specjalny model 3D narządu tego zwierzęcia.

Serwis Live Science przypomina, że istnieją cztery gatunki kolczatek, które – podobnie jak dziobaki – należą do grupy zwanej stekowcami. Jest to najmniejsza z trzech grup ssaków, której przedstawiciele składają jaja, jak ryby i ptaki, ale tak jak inne ssaki, produkują mleko. Zwierzęta z owej grupy wciąż skrywają przed badaczami wiele tajemnic. Jedną z nich jest składający się z czterech główek penis kolczatki.

Jakby tego było mało, w czasie erekcji zwierzę używa na przemian tylko dwóch z nich. To jednak nie koniec zaskakujących cech anatomicznych kolczatki. Jak wyjaśniają naukowcy, penisy służą samcom tylko do reprodukcji. Do oddawania moczu oraz defekacji kolczatki używają z kolei otworu zwanego kloaką, który u samic służy dodatkowo do składania jaj.

Przez większość czasu narząd kopulacyjny pozostaje wewnątrz ciała samca i wynurza się przez kloakę tylko wtedy, gdy zwierzę osiąga erekcję. Jądra pozostają zaś ciągle w środku otworu. Naukowców zastanawiają także niekonwencjonalne cechy nasienia tych zwierząt.

Cytowana przez Live Science Jane Fenelon, główna autorka badania i biolog reprodukcyjny z Uniwersytetu w Melbourne tłumaczy, że badane próbki spermy kolczatki "zawierały wiązki do 100 plemników, które łączyły się ze sobą na czubkach główek, tworząc kulisty kształt". Jak dodała, naukowcy wciąż nie znają przyczyny tego procesu.

W celu lepszego zrozumienia działania narządów kopulacyjnych samców tych zwierząt, naukowcy sięgnęli po uśpione kolczatki krótkodziobe (Tachyglossus aculeatus). Fenelon wyjaśnia, że penisy niedawno zmarłych kolczatek były nadal w na tyle dobrym stanie, aby można je było zbadać.

Uczeni stworzyli modele 3D tych organów, używając specjalistycznej tomografii komputerowej CT. Aby umożliwić mapowanie tkanek miękkich, penisy zabarwiono jodem. W ten sposób naukowcom udało się pozyskać dokładne modele z ważnymi strukturami wewnętrznymi.

Badanie wykazało, że cewka, przez którą przechodzi nasienie, dzieli się poniżej główek na dwie oddzielne rurki, a te rozdzielają się na kolejne dwie. W ten sposób możliwe jest dostarczenie plemników do każdej z czterech główek. Rzecz w tym, że – jak już wspomniano – w czasie kopulacji kolczatka używa tylko dwóch główek.

Odkrycie nie wyjaśnia, dlaczego tak się dzieje. Uczeni podejrzewają jednak, że poczwórny penis może być przydatny w walkach samców o samicę. Oddzielne badanie przeprowadzone na żywej, ale znieczulonej kolczatce wykazało z kolei, że, zmieniając na przemian pary główek, zwierzę jest w stanie uzyskać ejakulację 10 razy z rzędu.