Wild Neutron: Tajemnicza grupa cyberszpiegowska powraca

W 2013 roku grupa hakerów identyfikowana przez Kaspersky Lab jako „Wild Neutron” (występująca również pod nazwą „Jripbot” oraz „Morpho”) zaatakowała kilka znanych firm, m.in. Apple'a, Facebooka, Twittera oraz Microsoft. Gdy incydent ten został szeroko nagłośniony, cyberprzestępcy wycofali się na prawie rok. Ataki zostały wznowione począwszy od końca 2013 r. i wciąż trwają.

Grupa Wild Neutron wykorzystuje skradziony ważny certyfikat weryfikacji kodu oraz nieznany program wykorzystujący lukę w programie Flash Player w celu infekowania firm oraz prywatnych użytkowników na całym świecie oraz kradzieży poufnych informacji biznesowych.

Badacze z Kaspersky Lab zdołali zidentyfikować cele ugrupowania Wild Neutron w 11 państwach oraz terytoriach - we Francji, Rosji, Szwajcarii, Niemczech, Austrii, Palestynie, Słowenii, Kazachstanie, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Algierii oraz Stanach Zjednoczonych. Wśród nich znajdowały się: firmy prawnicze, związane z kryptowalutą bitcoin, inwestycyjne, grupy dużych firm, często zaangażowanych w fuzje i przejęcia, spółki IT, z sektora ochrony zdrowia, agencje nieruchomości oraz indywidualni użytkownicy.

Profil ofiar raczej wyklucza, że ugrupowanie to jest sponsorowane przez jakiś rząd. Jednak wykorzystanie exploitów zero-day, wieloplatformowego szkodliwego oprogramowania, jak również innych technik pozwala przypuszczać, że jest nim potężny podmiot zajmujący się szpiegostwem, prawdopodobnie motywowany względami ekonomicznymi.

Początkowy wektor infekcji wykorzystany w ostatnich atakach nadal jest nieznany, chociaż wiele wskazuje na to, że ofiary są atakowane przy użyciu zestawu, który wykorzystuje nieznanego exploita Flash Playera za pośrednictwem zainfekowanych stron. Exploit ten infekuje komputer ofiary pakietem dropperów instalujących szkodliwe oprogramowanie. W atakach zaobserwowanych przez badaczy z Kaspersky Lab dropper został podpisany przy użyciu legalnego certyfikatu weryfikacji kodu. Wykorzystanie certyfikatów pozwala szkodliwemu oprogramowaniu uniknąć wykrycia przez rozwiązania bezpieczeństwa. Wydaje się, że certyfikat wykorzystany podczas ataków Wild Neutron został skradziony popularnemu producentowi elektroniki konsumenckiej. Certyfikat ten jest obecnie wycofywany. Po wniknięciu do systemu dropper instaluje głównego backdoora.

Pod względem działania główny backdoor nie różni się od wielu innych narzędzi zdalnej kontroli (ang. Remote Access Tools, RAT). Tym, co go wyróżnia, są zabiegi osoby atakującej mające na celu ukrycie adresu serwera kontroli (C&C) oraz zapewniające jego zdolność „powrócenia do gry” po tym, jak zostanie zamknięty serwer C&C. Serwer kontroli jest istotnym elementem infrastruktury szkodnika, ponieważ pełni funkcję bazy dla szkodliwego oprogramowania rozprzestrzenianego na maszyny ofiar. Specjalne mechanizmy wbudowane w szkodnika pomagają osobom atakującym zabezpieczyć infrastrukturę przed potencjalnym odłączeniem serwera kontroli.

Pochodzenie osób atakujących pozostaje tajemnicą. W niektórych próbkach zaszyfrowana konfiguracja zawiera ciąg „La revedere” („do widzenia” w języku rumuńskim) na oznaczenie zakończenia komunikacji serwera kontroli. Ponadto badacze z Kaspersky Lab wykryli inny nieangielskojęzyczny ciąg, który stanowi transkrypcję na alfabet łaciński rosyjskiego słowa „Успешно” (uspeshno - skutecznie).

„Wild Neutron to grupa dość wszechstronna i posiadająca spore umiejętności. Działając od 201. r., wykorzystała co najmniej jednego exploita zero-day, zindywidualizowane szkodliwe oprogramowanie oraz narzędzia dla systemów Windows oraz OS X. Chociaż w przeszłości zaatakowała niektóre z najbardziej znanych firm na świecie, udało jej się nie ściągnąć na siebie zbyt wielkiej uwagi dzięki solidnemu maskowaniu swoich działań, co uniemożliwiło większość prób identyfikacji. Ataki na znaczące firmy IT, twórców oprogramowania spyware (FlexiSPY), fora dżihadystów (Ansar Al-Mujahideen English Forum) oraz firmy oparte na kryptowalucie Bitcoin świadczą o elastycznym, a jednocześnie nieprzeciętnym sposobie myślenia i zainteresowaniach” – powiedział Costin Raiu, dyrektor Globalnego zespołu ds. badań i analiz z Kaspersky Lab (GReAT).