10 godzin, 32 minuty i 44 sekundy. Tyle wynosi długość doby na Saturnie. Choć może wydawać się to nieprawdopodobne, ustalenie tego faktu zajęło naukowcom kilka dekad.
Do tej pory dokładny czas, jakiego Saturn potrzebuje do wykonania obrotu wokół własnej osi był dla astronomów zagadką. Choć określenie tego parametru w przypadku planet skalistych, takich jak na przykład Mars czy Ziemia, jest dość proste, w przypadku gazowych gigantów staje się pewnym problemem. Głównie dlatego, że fragmenty gęstej gazowej atmosfery wirują z różną prędkością i nie da się wyznaczyć jednego stałego elementu, którego obrót wokół planety można byłoby śledzić. Dlatego podejmowane w ciągu ostatnich dekad próby określenia długości dnia na Saturnie obarczone były pewnym błędem.
W roku 1981 pomiary pola magnetycznego Saturna przeprowadzone przez sondę Voyager 2 pozwoliły na obliczenie, że doba na Saturnie trwa 10 godzin, 39 minuty i 22 sekundy. Tymczasem podobne pomiary przeprowadzone przez sondę Cassini dały wynik 10 godzin, 47 minut i 6 sekund, czyli różniący się o aż osiem minut. Tak duże różnice w pomiarach wynikają z tego, że oś pola magnetycznego Saturna, w odróżnieniu od pola magnetycznego na przykład Jowisza, pokrywa się z jego osią obrotu. Dlatego metody, dzięki którym obliczono dobę na Jowiszu, nie sprawdzają się w przypadku Saturna.
Dopiero zespołowi naukowców pod kierunkiem dr Ravit Helled z Uniwersytetu Tel Awiwu udało się wyznaczyć długość doby na Saturnie. Dokonali tego na podstawie obliczeń opierających się na znanych parametrach planety, takich jak jego masa czy rozmiary pola grawitacyjnego, a ich szczegółowa praca na ten temat opublikowana została przez Nature. Opracowana przez nich metoda obliczania okresu dobowego gazowych planet została przetestowana na przykładzie Jowisza, którego długość doby jest znana od dłuższego czasu, i wyniki były zbieżne z wcześniejszymi ustaleniami.
Według doktor Helled długość dnia na Saturnie jest kluczowa dla dobrego poznania budowy i wewnętrznej struktury planety:
- Czas obrotu gazowego giganta wokół własnej osi jest jego fundamentalną własnością fizyczną, a jego długość wpływa na wiele innych fizycznych aspektów tych planet, wśród których można wymienić między innymi ich wewnętrzną budowę czy dynamikę atmosfery - stwierdziła Helled.
Polecamy na stronach Giznet.pl: Facebook Messenger się rozwija