Sinice w Morzu Bałtyckim. Teraz możesz sprawdzić, gdzie zamknięto kąpieliska
Sinice w ubiegłym roku spowodowały zamknięcie kilkunastu plaż nad polskim Bałtykiem. Zagrożenie pojawi się także w tym roku. Na razie nie podjęto jeszcze decyzji o zamykaniu plaż, ale może do tego dojść w każdej chwili.
Sinice - czym są?
Sinice (cyjanofity, cyjanobakterie, cyjanoprokariota) są prokariotami, czyli mikroorganizmami należącymi do grupy bakterii. Wśród sinic wyróżnia się tylko jedną klasę Cyanophyceae Schaffner, mającą 6 rzędów. Należą do organizmów samożywnych i potrafią wytwarzać związki organiczne poprzez fotosyntezę. Z tego względu dawniej uznawano je za rośliny.
Sinice aktualnie zalicza się do grupy najstarszych bakterii na Ziemi. W Polskim morzu sinice pojawiają się najczęściej w gatunku Nodularia spumigena.
Sinice - jak sprawdzić, gdzie zamknięto kąpieliska?
Z racji, że sezon kąpieliskowy ruszył już pełną parą, z pewnością wielu z nas woli wiedzieć, gdzie wybrać się na wakacje, aby nie spotkać się z niemiłą niespodzianką - sinicami. Z tego względu, oprócz obserwowania komunikatów w mediach, możecie skorzystać z mapki online.
Jest to mapa aktualnie otwartych i zamkniętych kąpielisk online. Jest aktualizowana każdego dnia, dlatego spokojnie możecie jej zaufać. Jeśli występuje zagrożenie, mapka pokaże konkretne kąpielisko czerwonym znacznikiem. Wtedy dla własnego bezpieczeństwa lepiej nie wchodzić do wody.
Jak rozpoznać sinice?
Sinice człowiek jest w stanie zaobserwować dopiero w momencie, gdy zaczynają kwitnąć. Zakwit sinic prowadzi do powstania bardzo specyficznej zawiesiny na wodzie. Z pewnością każdy z was ją widział. To zielonkawa, trochę zgniła masa, której towarzyszy charakterystyczny odór.
Zawiesina powstała przez zakwit sinic przypomina kożuch pływający po powierzchni wody. Zazwyczaj przybiera kolor szaro-żółto-zielony, ale czasami jest także niebiesko-zielony, brązowo-zielony czy czerwono-brązowy. To zależy od tego, z którym gatunkiem mamy do czynienia, ilości światła słonecznego oraz wieku zakwitu. Czasami sinicom towarzyszy charakterystyczna piana rozbijająca się o wybrzeże.
Sinice mogą być groźne dla człowieka
Cyjanobakterie o zdolności do produkowania toksycznych związków występują w każdym zbiorniku wodnym. Zaczynają być jednak niebezpieczne dopiero, kiedy ich ilość znacznie wzrasta. Jak zauważyć, że sinice tworzą zagrożenie? Kiedy dochodzi do sinicowych zakwitów wody, co można zauważyć gołym okiem, kiedy woda znacznie mętnieje. Staje się zielonkawa lub szarawa, a na przy brzegu pojawia się biała piana.
Sinicowe zakwity wody mogą zajść tylko w odpowiednich warunkach, więc jeśli przeanalizujecie ostatnią pogodę, możecie stwierdzić, czy potencjalne zagrożenie istnieje. Oto czynniki wpływające na powstawanie sinic:
- Temperatura wody 16-20 C (to minimum)
- brak, lub słaby wiatr
- brak opadów
- niewielkie fale
- sole biogeniczne w wodzie
Sinice - Jak może dojść do zatrucia?
Do zatrucia sinicami nie potrzeba wiele. Wystarczy kontakt skóry z toksynami wyprodukowanymi przez bakterie. Wypicie takiej wody również skutkuje pewnym zatruciem. Jeśli doszło do kontaktu ze skórą, natychmiast należy spłukać ciało zimną wodą. Jeśli ubrania miały kontakt z sinnicową wodą, powinny zostać wyprane. Nie zapomnijcie skontaktować się z lekarzem.
Objawy zatrucia sinicami
Sinice, a właściwie toksyczne substancje takie jak mikrocystyny, mogą doprowadzić do ciężkich uszkodzeń organów. Ważne, żeby wiedzieć, jak rozpoznać zatrucie sinicami. Najczęstszymi objawami są:
- Ból brzucha, nudności i wymioty
- Podrażnienia skórne - wysypka, pęcherzyki
- Podrażnienia oczu
- Podrażnienia gardła oraz jamy ustnej
- Podrażnienia żołądka i jelit
- Gorączka
- Ból mięśni i stawów
- Napady kaszlu, problemy z układem oddechowym
- Zapalenie płuc
- Ogólnie gorsze samopoczucie
- Pieczenie w przełyku
- Uszkodzenie wątroby lub nerek
Skąd się biorą sinice?
Zakwity sinic w polskich zbiornikach są spowodowane przez eutrofizację środowiska. To znaczy, że do basenów trafia zbyt wielka ilość składników odżywczych. Są to głównie azotany i fosforany. Gdy ich zbyt duża ilość trafi do basenu Morza Bałtyckiego, przy odpowiednich warunkach powstają ogromne sinicowe zakwity wody.