Polacy zbudują teleskop. Sprawdzi, czy żyjemy dzięki kometom

Polacy zbudują teleskop. Sprawdzi, czy żyjemy dzięki kometom20.02.2023 12:21
Wizualizacja projektu polskiego teleskopu orbitalnego
Źródło zdjęć: © Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika UJ

Woda czyni z Ziemi życiodajną planetę. Tego naukowcy są pewni, ale jej pochodzenie nadal jest zagadką. Może się to zmienić dzięki teleskopowi, który powstanie w Polsce. Jak będzie działał i czy to wystarczy, żeby odkryć, skąd pochodzi życie na Ziemi?

Pochodzenie wody, która czyni z Ziemi życiodajną planetę, jest cały czas niewyjaśnioną zagadką. Najnowsze hipotezy zakładają, że formowanie się ziemskiego globu nie wymagało tej substancji i woda przywędrowała z przestrzeni kosmicznej, prawdopodobnie transportowana przez kometę. Takich obiektów jest w Układzie Słonecznym sporo i naukowcy chcą sprawdzić, które z nich są do tego zdolne. W tym celu zamierzają posłużyć się teleskopem wyniesionym na orbitę okołoziemską.

Obserwatorium na orbicie pozwoli potwierdzić obecność wodoru i deuteru w ogonach komet. Pierwiastki te są produktami rozpadu cząsteczek wody i można je zlokalizować, poszukując emitowanego przez nie światła. Dostrzegalne jest ono w ultrafiolecie, którego detekcja z Ziemi nie jest możliwa. Promieniowanie tego typu jest zbyt szczelnie blokowane przez ziemską atmosferę i jego badanie wymaga teleskopu umieszczonego w przestrzeni kosmicznej.

Jak będą przebiegały poszukiwania wody w kosmosie?

Skonstruowanie odpowiedniego narzędzia obserwacyjnego to polski akcent w tym europejskim projekcie. Odpowiedzialni za to będą naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ otrzymał na ten cel 3 miliony euro z funduszy projektu Hyades Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych. Prace są przewidziane na pięć lat.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Kamienie milowe w technologii - rozmowa z dr. Tomaszem Rożkiem

Umieszczony na orbicie teleskop ma przez kolejne trzy lata przyjrzeć się około 50 największym kometom poruszającym się w Układzie Słonecznym. W tym czasie dostarczać będzie danych na temat ilości wodoru i deuteru w ich ogonach. Wyniki te naukowcy planują porównać z wodą obecną w ziemskich oceanach oraz atmosferze. Liczą na to, że zbliżone współczynniki staną się dowodem na wspólne pochodzenie wody na Ziemi i komecie lub ich grupach.

Czego możemy się dowiedzieć przy okazji obserwacji komet?

Teleskop już podczas pierwszych lat obserwacji ma szansę poszerzyć naszą wiedzą o bliższym i dalszym wszechświecie. Nastawiony na poszukiwanie śladów wody, posłuży poszukiwaniu jej rezerwuarów w pasie planetoid otaczających Układ Słoneczny. Pomoże też w ustaleniu lokalizacji miejsc powstawania komet w momencie formowania się naszego układu planetarnego.

Do dalszych wycieczek obserwatorium nie będzie zdolne, ale służąc obserwacji komet będzie też obserwowało tego typu gości w Układzie Słonecznym. Wiele komet, które są tu obecne, powstało w odległych układach planetarnych. Jeśli to tylko one mogły przynieść nam wodę, wyniki projektu Hayes mogą wskazać nam nowe drogi prowadzące do wyjaśnienia zagadki życia na naszej planecie.

Katarzyna Rutkowska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.