Tradycyjne żarówki dają wszystkim znane, ciepłe światło. Nie oferują jednak nic więcej. Natomiast lampy LED dają wyjątkową możliwość skomponowania wystroju świetlnego naszych wnętrz między innymi poprzez dobór odpowiedniej barwy światła. Dzięki temu mamy wpływ nie tylko na atmosferę pomieszczeń, ale nawet na nasze samopoczucie.
Paleta barw strumienia światła
Kupno żarówki pozornie wydaje się proste - powinniśmy jednak uważać, jeśli zależy nam na oświetleniu dopasowanym do naszych potrzeb. Na opakowaniach lamp LED znajdziemy wiele pomocnych informacji, a szczególną uwagę należy zwrócić uwagę na temperaturę barwową. Podawana jest ona w kelwinach. Zależnie od niej strumień świetlny ma paletę barw od ciepłej poprzez chłodną do zimnej. Tradycyjne żarówki generowały oświetlenie o wartości 270. kelwinów, dając dobrze wszystkim znane, ciepłe, przytulne światło. Natomiast energooszczędne lampy LED czy świetlówki są nadal niesłusznie kojarzone raczej ze światłem chłodno-białym lub nawet niebieskim, czyli posiadającym wyższą temperaturę barwową (4000 i więcej kelwinów).
Temperatura barwowa
Barwa światła powinna być zróżnicowana w zależności od funkcji wnętrza. Pamiętajmy, że temperatura światła w zakresie od 270. K do 3000 K odpowiada ciepłemu odcieniowi białej barwy, z kolei zakres od 5000 do 6500 K zimnemu. Jaką barwę warto wybrać? Oczywiście wszystko zależy od naszych preferencji. Pamiętajmy, że nie potrzebujemy światła o takim samym natężeniu i temperaturze barwowej o każdej porze dnia i do każdej czynności. Na przykład, gdy jesteśmy w pracy - do działania pobudzi nas światło chłodne (6500 K), natomiast podczas odpoczynku zrelaksuje i wyciszy światło o barwie białej lub ciepło-białej (2500 - 3200 K).
- _ Podobne skojarzenia nie są jednak uzasadnione, bo energooszczędne źródła światła oferują zarówno ciepłe, jak i chłodne barwy. Wybór powinien zależeć od miejsca, w którym lampa będzie wykorzystywana _ - mówi Narcyza Barczak-Araszkiewicz, dyrektor Generalny Związku Producentów Sprzętu Oświetleniowego Pol-Lighting.
Światło tworzy nastój
Urządzając mieszkanie, właściwe rozplanowanie oświetlenia powinniśmy traktować jako jeden z priorytetów. Nie bez powodu romantyczne wieczory odbywają się przy świetle świec lub w blasku kominka. Barwa światła tworzy nastój pomieszczeń, sprzyja odpoczynkowi lub motywuje do działania. Ponadto dzięki oświetleniu możemy wyeksponować najładniejsze fragmenty, możemy również zakamuflować wady konstrukcyjne wnętrza, których w mieszkaniu nie da się już poprawić.
Oczywiście rodzaj zastosowanego oświetlenia dobiera się zwykle w zależności od funkcji, które spełnia dane pomieszczenie. W sypialni na pewno się sprawdzi oświetlenie boczne, budujące intymny nastrój potrzebny do wyciszenia się przed snem. Ponadto dla kogoś, kto lubi czytać w łóżku przydadzą się lampki nocne, stojące na szafce obok, albo kinkiety ścienne, które będą rzucały światło wprost na książkę.
- _ Światło ma bardzo duży wpływ na to, w jaki sposób kreujemy otoczenie czy chociażby wnętrze domu. Dobór odpowiedniego oświetlenia może wyeksponować kolory pomieszczenia, nadać mu odpowiedni nastrój, klimat. Wpływa ono także na nasz rytm okołodobowy, czyli pewien cykl funkcjonowania organizmu _- mówi Bogdan Ślęk z firmy Philips.
Jeśli planujemy zakup źródła oświetlenia do sypialni lub salonu, gdzie będziemy odpoczywać, wyciszać się po ciężkim dniu w pracy, powinniśmy zadbać o ciepłą barwę światła, która będzie pomagać w relaksie. Gdy potrzebujemy bodźców sprzyjających aktywności, a nawet kreatywności, wtedy w pomieszczeniu musimy zadbać o wyższą temperaturę barwową.
Jak wybrać dobrą żarówkę LED
Nigdy nie powinniśmy patrzeć na opisy np. "żarówka LED jest odpowiednikiem tradycyjnej żarówki o mocy". Takie oznaczenie jest jedynie orientacyjne i niestety często nadużywane przez producentów. Jak więc poznać czy dana żarówka mocno świeci? Zawsze powinniśmy sprawdzać liczbę lumenów (lm). Na każdym opakowaniu powinna być umieszczona taka informacja. Aby porównać ją do tradycyjnej żarówki powinniśmy wiedzieć, że tradycyjna żarówka o mocy 6. W posiada strumień świetlny około 710 lumenów, a żarówka o mocy 100 W to około 1300 lumenów.
Ponadto o jakości oświetlenia wiele mówi nam również współczynnik oddawania barw - CRI lub RA, który wskazuje, w jakim stopniu źródło światła odzwierciedla kolory. Tradycyjna żarówka posiada współczynnik CRI na poziomie 100. Natomiast dobra żarówka LED posiada ten współczynnik w okolicy 80, dzięki czemu możemy być przekonani, że to co będzie nią oświetlone, pokaże nam swoje prawdziwe kolory. Jak światło może oszukiwać zmysły, pokazuje chociażby przykład tzw. lamp mięsnych, stosowanych w sklepowych ekspozycjach wędlin czy mięs. Specjalnie dobrane świetlówki nadają ciepłym barwom przejaskrawione odcienie, które sprawiają, że produkt wygląda atrakcyjniej. Oczywiście nie wszyscy producenci żarówek podają informację o CRI. Jeśli nie znajdziemy takiego opisu na opakowaniu produktu - mamy czytelny sygnał, że warto mieć się na baczności.
- _ Wskaźnik przyjmuje 100 jako najwyższą wartość dla światła naturalnego. Im wyższy współczynnik tym lepsze oddawanie barw, przy czym nie powinien on wynosić mniej niż 80 w pomieszczeniach, w których pracujemy czy po prostu przebywamy _ - tłumaczy ekspert Philipsa.
Warto również wspomnieć o tym, że żarówki LED posiadają różne temperatury barwy światła. Pamiętajmy, że ciepła barwa światła podkreśla kolory żółci, czerwieni, natomiast zimne kolory lepiej wyglądają oświetlone światłem chłodnym. Dlatego jeśli chcemy kupić żarówkę o przyjemnej ciepłej barwie światła, powinna mieć ona temperaturę barwową w przedziale od 2700-300. K.