Szybciej, łatwiej, bezpieczniej - te cechy mają wszystkie obecnie stosowane systemy operacyjne. Który z nich jest najlepszy? Aby się o tym przekonać przeprowadziliśmy test.
Każdy współczesny system operacyjny jest reklamowany jako wydajny, bezpieczny, wygodny w użyciu i zawierający komplet narzędzi potrzebnych w typowej, codziennej pracy z komputerem. Postanowiliśmy dokładnie przyjrzeć się możliwościom Windows 7. Mac OS X 10.6 Snow Leopard, Ubuntu 9.10, Mandrivy 2010 oraz openSUSE 11.2 i wykazać czarno na białym, który jest lepszy od konkurentów.
Bezpieczeństwo - wygrywa Windows 7
Jednym z czynników wpływających w dużym stopniu na bezpieczeństwo każdego systemu operacyjnego jest częstotliwość automatycznych aktualizacji. Microsoft udostępnia je w każdy drugi wtorek miesiąca. Tuż po wydaniu odpowiednich biuletynów aktualizacje są umieszczane w usłudze Windows Update, a stamtąd automatycznie pobierane i instalowane w komputerach użytkowników.
W wypadku systemów linuksowych, openSUSE i Mac OS X nie widać aż takiej dbałości o klientów. Po pierwsze, czas od wykrycia dziury w systemie do opracowania odpowiedniej łaty jest zazwyczaj dłuższy, a po drugie, poprawki nie są udostępniane regularnie. W systemach opensource'owych wszystko zależy od społeczności i programistów skupionych wokół danego projektu, w Mac OS X zaś od Apple'a, który nie śpieszy się z opracowywaniem kolejnych poprawek. Trzeba też podkreślić, że poza Windows tylko Ubuntu ma wzorowy mechanizm samoaktualizacji (instalacja bez angażowania użytkownika).
Drugą ważną rzeczą w kwestii bezpieczeństwa jest wyposażenie systemu w odpowiednie narzędzia chroniące użytkownika. Standardem stała się zapora sieciowa. Zawiera ją (w podstawowej formie) każdy z testowanych systemów, ale żaden nie ma wbudowanego antywirusa. Najbardziej cierpi na tym Windows, ponieważ powstaje zdecydowanie najwięcej różnego rodzaju wirusów i innych szkodników atakujących ten system. Co prawda, Microsoft udostępnia od niedawna bezpłatny program antywirusowy (Microsoft Security Essentials), ale przezornie nie oferuje go jako składnik Windows, zdając sobie sprawę, że daleko mu do standardów w tej dziedzinie. Windows 7 ma dwa narzędzia, których nie znajdziesz u konkurencji. Pierwsze to całkiem dobry program antyspyware - Windows Defender. Poważniejszym
zagrożeniom nie sprosta, ale na komputerach używanych do typowych zastosowań sprawdzi się doskonale (jako uzupełnienie zapory sieciowej i antywirusa). Drugim narzędziem charakterystycznym wyłącznie dla Windows jest Centrum zabezpieczeń, które zadebiutowało już w Service Packu 2 do Windows XP, a w Windows 7 stało się elementem nowego Centrum akcji.
Wydajność - najgorszy openSUSE
Kolejnym bardzo ważnym parametrem systemu operacyjnego jest wydajność. Na początek zmierzyliśmy czas instalacji, ale jedynie w celach poglądowych. Wiadomo bowiem, że instalacja musi trwać dłużej, jeśli system po wypakowaniu wszystkich swoich składników zajmie na dysku więcej miejsca niż jego skromniejszy pod tym względem konkurent. Poza tym czas instalacji zależy też od użytego nośnika i sprawności napędu. W testach redakcyjnych najszybciej zainstalował się Ubuntu 9.10. ale zajął na dysku tylko 2,6 GB. Windows 7 instalował się 6 minut dłużej, zużywając aż 7 GB.
Niewątpliwie istotny w codziennej pracy z komputerem jest czas uruchomienia systemu. Najszybszy rozruch zanotował Windows 7. wyprzedzając Mac OS X zaledwie o 2, a Ubuntu o 3 sekundy. Mandriva i openSUSE wyraźnie przegrały w tej konkurencji, z czasem - odpowiednio - 36 i 40 s.
Pod względem czasu wyjścia systemu z hibernacji Mac OS X nie ma sobie równych, chociaż różnice w całej stawce są minimalne - najsłabszy w tej konkurencji openSUSE okazał się wolniejszy od Maca o 1,6 sekundy.
W teście prędkości kopiowania plików (120. plików / 4 GB) zwyciężył Mac OS X (101 s), nieznacznie wyprzedzając Windows 7 (108 s). Pozostałe systemy osiągnęły wyraźnie słabsze wyniki. Nie inaczej było podczas odtwarzania filmów z wykorzystaniem CPU. Mandriva, Ubuntu, a także openSUSE obciążały procesor ponad dwa razy bardziej niż Windows 7.
Podsumowując, systemom opensource'owym wciąż daleko do wydajności Windows 7 i Mac OS X. Natomiast ich niezaprzeczalną zaletą jest niewielkie zapotrzebowanie na zasoby sprzętowe. Sprawia to, że np. Ubuntu 9.10 da się uruchomić na leciwym komputerze, który nie miałby szans pracować pod kontrolą nowego Windows.
Funkcjonalność - systemy open source bezkonkurencyjne
Idealny system operacyjny powinien mieć wszystkie aplikacje codziennego użytku, abyś tuż po uruchomieniu mógł swobodnie korzystać z pełni możliwości komputera. W tej dziedzinie prym wiodą systemy opensource'owe. Windows 7. mimo że stoi za nim potęga Microsoftu, pod względem funkcjonalności jest na szarym końcu. Dziwne? Może i tak, ale fakty mówią same za siebie.
"Siódemka", choć zawiera program do nagrywania płyt CD/DVD, archiwizacji danych czy odtwarzacz multimedialny, nie ma klienta pocztowego (trzeba go instalować dodatkowo, wraz z zestawem aplikacji Windows Live), komunikatora ani programu do obróbki plików wideo.
Tymczasem po zainstalowaniu Ubuntu czy Mandrivy na dysku znajdziesz pakiet biurowy OpenOffice.org, odtwarzacze multimedialne, edytor zdjęć i wiele innych, pomniejszych narzędzi. Jedyny problem polega na tym, że niektóre są marnej jakości.
Wygoda używania - Mac OS X najlepszy
Idealny system operacyjny powinien być przyjazny dla użytkownika. Musi pozwalać na łatwą instalację sterowników oraz programów i w miarę możliwości oferować swoją pomoc podczas wykonywania trudniejszych zadań.
W Mac OS X nie trzeba instalować sterowników - są dostarczane wraz z systemem (przy czym aktualizacje systemu zawierają też nowe sterowniki). Najsłabiej pod tym względem wypadają systemy linuksowe - instalacja nowego urządzenia potrafi przysporzyć wielu kłopotów.
Innowacyjnie rozwiązano w Mac OS X kwestię instalacji programów. Po prostu przeciąga się je na pulpit, cała reszta dokonuje się automatycznie. Systemy linuksowe też mają w tym względzie coś do zaoferowania. W wypadku Ubuntu jest to nowe Centrum oprogramowania, które pozwala na instalowanie, wyszukiwanie i zarządzanie aplikacjami z jednego miejsca. Ponadto wyświetla bardzo szczegółowe informacje o każdym programie. W openSUSE warto zwrócić uwagę na YAST-a, cenionego menedżera instalacji i konfiguracji oprogramowania. W zestawieniu z rywalami Windows 7 (z modułem Dodaj i usuń programy, który niewiele zmienił się od czasów Windows 95), wypada najskromniej. Zwycięzca: Windows 7
Windows 7. choć w żadnej z głównych kategorii testowych nie uzyskał oceny celującej, ostatecznie zwyciężył, zachowując dużą przewagę nad zdobywcą drugiego miejsca, którym dość nieoczekiwanie okazał się Ubuntu. Mac OS zajął dopiero trzecią pozycję, tracąc do Ubuntu zaledwie jedną dziesiątą punktu.
Na dalszych pozycjach uplasowały się Mandriva i openSUSE, które są wyraźnie gorsze od czołówki przede wszystkim pod względem bezpieczeństwa i wydajności. Nie pomogły im nawet oceny celujące uzyskane w kategorii funkcjonalności.
Jak testowaliśmy
Komputer testowy wyposażony był w procesor Intel Core 2 Duo o częstotliwości taktowania 2,9. GHz, 4 GB pamięci operacyjnej i standardowy, 3,5-calowy twardy dysk o pojemności 500 GB. Mac OS X uruchomiony był na komputerze Macbook Pro w konfiguracji tak dobranej, by jak najbardziej odpowiadała testowemu pecetowi (dysponował m.in. taką samą ilością pamięci i identycznym twardym dyskiem). Wszystkie testowane systemy operacyjne były 64-bitowe.
Każdy system był oceniany w czterech głównych kategoriach: bezpieczeństwo, funkcjonalność, wydajność, wygoda używania, którym przypisaliśmy wagi odpowiednio: 30. 30, 20 i 20 procent.
