Apache będą jeszcze nowocześniejsze. USA modernizują legendarne śmigłowce

Chociaż Amerykanie prowadzą kilka programów rozwoju przyszłych śmigłowców, nie ma wśród nich bezpośredniego następcy szturmowych AH-64 Apache. Te legendarne już śmigłowce pozostaną w służbie jeszcze wiele lat. Aby nadążać za nowymi wyzwaniami i pozostawać na pierwszym miejscu listy najbardziej zaawansowanych śmigłowców bojowych na świcie, Apeche są stale poddawane modernizacjom. US Army ogłosiła właśnie kolejną.

Ogólne oznaczenie najnowszej aktualnie wersji śmigłowca to AH-64E Guardian Apache. Jednak w jej obrębie funkcjonuje kilka podtypów różniących się konfiguracją w zależności od serii produkcyjnej. Nieraz powoduje to kłopoty logistyczne, a także wiąże się z pewnymi różnicami w możliwościach bojowych, przez co dowódcy muszą stale uważać, który z podtypów mają do dyspozycji. Aby rozwiązać te problemy US Army rozpoczęła program doprowadzenia wszystkich śmigłowców do wspólnego standardu oznaczonego AH-64E Version 6.5.

Poza ujednoliceniem standardu wszystkich AH-64E będących w służbie, modernizacja polega również na unowocześnieniu oprogramowania oraz przygotowuje konstrukcję śmigłowca do kolejnych modernizacji w przyszłości. Szczególnie chodzi tu o możliwość zastosowania w kolejnych latach nowych silników opracowywanych w ramach programu ITEP (Improved Turbine Engine Program).

– Jesteśmy podekscytowani rozwojem oprogramowania w wersji 6.5, ponieważ otwiera to drogę do dalszych modernizacji Apache’a w przyszłości. Wersja 6.5 pozwoli na ujednolicenie floty wszystkich AH-64E upraszczając szkolenie i serwisowanie, jednocześnie otwierając drogę do dalszego zwiększania możliwości śmigłowca – powiedział płk. Jay Maher zarządzający projektem.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Według informacji udostępnionych przez amerykańskie wojska lądowe dzięki nowemu oprogramowaniu zwiększeniu uległy możliwości ofensywne, defensywne, świadomość pola walki, dokładność nawigacji i bezpieczeństwo łączności. Nie wiadomo na czym dokładnie te zmiany polegają, te informacje nie zostały ujawnione. Ważną zmianą jest zmiana architektury całego systemu na Open Systems Interface, co w przyszłości pozwoli na łatwą integrację ze śmigłowcem nowych elementów czy to w postaci oprogramowania czy fizycznych urządzeń lub sensorów. Zamiast każdorazowej konieczności modyfikowania całego kodu będą mogły być do niego dołączane nowe elementy na zasadzie plug and play.

Wprowadzone drobne zmiany konstrukcyjne mają również pozwolić na instalację w przyszłości nowych silników. Obecna modernizacja jest dopiero pierwszym etapem przystosowywania AH-64E do nowego napędu. Drugi etap rozpocznie się jesienią 2024 r.

W tej chwili napęd śmigłowca stanowią dwa silniki General Electric T700. Są to najpopularniejsze na świcie silniki turbinowe dla śmigłowców wojskowych na świecie. Poza AH-64 są one stosowane w takich śmigłowcach jak UH-60 Black Hawk, AZ-1Z Viper, UH-1Y Venom, NH90, S-92, SH-2G, AW101 czy AW149. Wiele z nich jest lub będzie używanych również w polskich siłach zbrojnych. Silnik występuje w kilku wariantach. W najmocniejszym oferuje moc 2640 KM. Jest to bardzo udana i sprawdzona jednostka napędowa jednak jej produkcja została uruchomiona w 1973 r. i jej konstrukcja nie pozwala na zastosowanie wielu najnowszych osiągnięć techniki.

Dlatego w 2009 r. Departament Obrony zainicjował program ITEP mający na celu opracowanie nowego silnika śmigłowcowego. Przed projektantami postawiono trudne zadanie opracowania silnika, który w porównaniu do T700 będzie miał większą moc i wytrzymałość przy jednoczesnym mniejszym zużyciu paliwa i niższych kosztach. Do rywalizacji stanęło konsorcjum ATEC składające się z firm Honeywell i Pratt & Whitney oraz General Electric. 1 lutego 2019 r. US Army wybrała konstrukcję zaproponowaną przez General Electric oznaczoną T901. Obecnie silnik jest w fazie rozwoju i testów. Ostateczna decyzja o uruchomieniu produkcji seryjnej ma zapaść w 2024 r. Zgodnie z założeniami programu, silnik T901 oferuje wyższą moc od poprzednika na poziomie 3000 KM przy zużyciu paliwa zmniejszonym o 25%.

Pierwszy silnik T901 ma zostać dostarczony US Army jesienią tego roku. Jak do tej pory przechodził on jedynie badania i testy laboratoryjne. Zmodernizowane Apache zostaną wykorzystane do prób operacyjnych nowego silnika. Pierwszy AH-64E Version 6.5 ma zostać dostarczony użytkownikowi jesienią 2023 r., a modernizacja wszystkich wyprodukowanych wcześniej śmigłowców do tego standardu ma się zakończyć w 2025 r.