Rosjanie wznawiają produkcję ponaddźwiękowych strategicznych bombowców Tu‑160

Pierwszy po dłuższej przewie samolot Tupolew Tu-160M2 jest już na linii produkcyjnej, a zakłady w Kazaniu są gotowe do rozpoczęcia seryjnej produkcji tych zmodernizowanych bombowców strategicznych.

Informacje o wznowieniu produkcji Tupolewa Tu-160M2 otrzymał Sirgiej Szojgu, rosyjski mimister obrony, który odwiedził zakłady produkcyjne w Kazaniu. Kierownictwo zakładów chwaliło się ministrowi, że w całym procesie produkcji Tu-160M2 nie będą wykorzystywane żadne importowane elementy lub zespoły.

Rozpoczęty program modernizacji floty bombowców strategicznych jest pod szczególną kontrolą i zakłady je realizujące muszą co tydzień zdawać relację o postępach dokonanych prac.

Nowe samoloty Tu-160M2 budowane są na bazie kadłubów pochodzących jeszcze z lat 90. XX wieku, które nie zostały do tej pory wykorzystane. Ponoć zakłady w Kazaniu mają wciąż dysponować trzema takimi zestawami. Kolejne sztuki odświeżonego bombowca mają powstawać w całości z nowych komponentów.

Podczas zwiedzania zakładów zaprezentowano również najnowsze maszyny przeznaczone do wykonywania prac związanych z obróbką i spawaniem wielkogabarytowych elementów ze stopów tytanu. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej zobowiązało się do wsparcia zakładów w usuwaniu wszelkich niedogodności związanych z bieżącą produkcją i potrzebami, z kolei zakłady do poczynienia wszelkich możliwych kroków by systematycznie zwiększać zarówno poziom technologiczny, jak i jakość oferowanych wyrobów.

Rosyjskie Lotnictwo Dalekiego Zasięgu eksploatuje obencie strategiczne samoloty bombowe Tu-95MS-6, Tu-95MS-16, Tu-95MSM i Tu-160. Jest ich w sumie okło 66 sztuk, w tym 55 sztuk Tu-95MS-6/16 i 11 do 13 sztuk Tu-160/M1 (na wyposażeniu 121 Gwardyjsko Sewastopolskiego Pułku Ciężkich Bombowców w bazie Engels). Te ostatnie przenoszą m.in. strategiczne skrzydlate pociski rakietowe z głowicami jądrowymi Ch-55/Ch-55SM (po 12 sztuk) i najnowsze Ch-101 i Ch-102 (najprawdopodobniej tylko Tu-160M1).

Decyzje o wznowieniu produkcji bombowca strategicznego Tu-160 podjęto jeszcze w połowie 2015 roku, a seryjna produkcja nowych maszyn ma rozpocząć się dopiero w 2023 roku.

Pierwszy lot zmodernizowanego Tu-160M2, oczywiście jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planami, odbędzie się w 2018 roku. Natomiast całkowita liczba planowanych do wdrożenia samolotów wynosi 40-60 egzemplarzy. Wyprodukowanie 20 egzemplarzy tej maszyny ma kosztować szacunkowo 5 mld USD.

W Rosji równie dużo mówi się o bombowcu nowej generacji PAK-DA, którego pierwszy lot ma się odbyć w latach 20. XXI wieku, ale jak na razie większość środków przeznacza się na modernizację starszych maszyn oraz wznowienie produkcji Tu-160M2.

Oprócz budowy Tu-160M2 trwa modernizacja naddźwiękowych bombowców średniego zasięgi Tu-22M3 do standardu Tu-23M3M oraz dostawa rozpoznawczego Tu-214ON (Open Skies) dla Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej (SZFR). Modernizowane Tu-22M3M wyposaża się w kompleks nawigacyjno-bojowy SWP-24-22 podnoszący precyzję systemu pozycjonowania maszyny oraz zrzutu ładunku bojowego.

Do sił zbrojnych trafiły też Tu-204 w roli maszyn dla eskadry rządowej, z rozbudowaną aparaturą łączności oraz wyspecjalizowane konstrukcje będące de facto powietrznymi stanowiskami dowodzenia. Pierwszą całkowicie militarną wersją tej maszyny jest samolot rozpoznania dalekiego zasięgu Tu-214R (izdielije 411, zastępujący starego Ił-20) służący do lokalizacji i identyfikacji źródeł emisji mikrofalowej – radiolokatory, radiostacje, markery itp. Samolot wyposażony jest m.in. w wielozadaniowy system rozpoznania radioelektronicznego MRK-411 czy pasywny system optoelektroniczny wysokiej rozdzielczości.

Trwają też prace nad samolotami Tu-214PP, walki radioelektronicznej czy łączności i dowodzenia Tu-214RT, samolotu szkolnego dla załóg lotnictwa strategicznego oraz opracowywanie na jego bazie morskiego samolotu patrolowego/zwalczania okrętów podwodnych. Znacznie opóźniony jest natomiast program samolotu Tu-214R czy innych maszyn specjalistycznych budowanych w oparciu o zmilitaryzowaną wersję Tu-204.

Problemem w wypadku nie tylko nowych Tu-160M2, ale również już eksploatowanych wersji jest kwestia silników do tych maszyn. Turboodrzutowe jednostki napędowe NK-32 wymagają na nowo stworzenia sprawnego systemu ich eksploatacji (przeglądów czy remontów), jak i uruchomienia produkcji zmodernizowanej wersji NK-32M. Nie jest również zanany oficjalny status licznych systemów samolotu, włącznie z najważniejszym systemem bojowym.

Polecamy również Morskie porozumienie DCNS i PGZ. "Transfer technologii i współpraca"

oprac: Bolesław Bereczko, Rafał Kowal