Powiedz, jakiej muzyki słuchasz, a powiemy, jaki masz mózg

Czy na podstawie muzyki, której słuchamy, można określić sposób naszego myślenia? Do takich wniosków doszedł zespół naukowców z Uniwersytetu Cambridge. Ich odkrycia mogą mieć zastosowanie nie tylko w psychologii. Potencjalnie znajdą również zastosowanie w usługach streamingowych

- Bardzo dużo pieniędzy inwestuje się w tworzenie algorytmów, które decydują o tym, jakiej muzyki możesz mieć ochotę posłuchać, na przykład w Spotify czy Apple Music. Znając sposób myślenia swojego użytkownika, tego typu serwisy mogą w przyszłości być w stanie lepiej dopasować do niego swoje rekomendacje – stwierdził przewodzący zespołowi badaczy David Greenberg, doktorant Uniwersytetu Cambridge i prywatnie saksofonista jazzowy.

W pracach uczestniczył również profesor Simon Baron-Cohen. Znany on jest przede wszystkim jak twórca tzw. empatyczno-systematyzującej teorii działania ludzkiego mózgu. Według niego sposób myślenia człowieka można scharakteryzować jako bardziej empatyczny (czyli koncentrujący się głównie na obserwowaniu emocji innych i reagowaniu na nie) lub systematyzujący (w którym najważniejsze jest formułowanie, odnajdowanie reguł i postępowanie według nich). Na podstawie punktacji w teście ilorazu empatyczności (EQ, Epathy Quotient) i ilorazu systematyczności (SQ, Systemizing Quotient) Baron-Cohen klasyfikuje sposób myślenia danego człowieka do jednej z pięciu kategorii.

Według profesora muzyczne doświadczenie Greenberga pomogło mu w znalezieniu odpowiedzi na pytania, których inni nawet nie zadawali. Czy na podstawie preferencji muzycznych człowieka można określić na ile empatyczny lub systematyzujący jest jego mózg? I, jak się okazało, da się.

- Chociaż gust muzyczny się zmienia, odkryliśmy, że na podstawie poziomu empatii i sposobu myślenia człowieka można przewidzieć, jaka muzyka mu się spodoba. W gruncie rzeczy jego sposób myślenia – czy jest mocniejszy ze współodczuwania czy z systemów – może więcej mówić o jego guście muzycznym niż osobowość – stwierdził Greenberg.

Badanie przeprowadzono na ok. 4 tysiącach ochotników za pośrednictwem facebookowej aplikacji myPersonality. Musieli oni najpierw wypełnić test psychologiczny, który klasyfikował ich według teorii empatyczno-systematyzującej. Trochę później zaś dostali zadanie przesłuchania 50 fragmentów różnych utworów i ocenienie ich. Autorzy badania wybrali muzykę spośród 26 różnych gatunków i podgatunków, by zminimalizować wpływ preferencji kulturowych.

Co się okazało? Naukowcy znaleźli dużą korelację między umysłami empatyzującymi a preferencjami dotyczącymi lżejszych gatunków muzycznych. Ludzie bardziej skłonni do współodczuwania preferowali lekkiego rocka, elektronikę, pop czy muzykę latynowską. Z kolei uczestnicy badania o skłonnościach do myślenia bardziej systematycznego kierowali się raczej w stronę metalu, punka, czy ostrzejszego rocka. Związek udało się również zaobserwować w obrębie poszczególnych gatunków – np. nawet wśród fanów jazzu ci empatyczni woleli przedstawicieli jego lżejszych wersji, a "systemowcy" – bardziej awangardowych artystów.

Zespół z Cambridge postanowił również wyjść poza klasyfikacje gatunkowe i przyjrzeć się innym charakterystykom utworów i ich związkowi ze sposobem myślenia uczestników. I tak, ludzie o umysłach empatycznych preferowali muzykę mniej energetyczną, spokojniejszą, głębszą emocjonalnie, a nawet wręcz depresyjną. Z kolei umysły systematyzujące wolały utwory energetyczne, mocne, pobudzające i nacechowane pozytywnymi emocjami.

- Ten kierunek badania podkreśla to, jak bardzo muzyka jest odbiciem jaźni. W muzyce uwidacznia się to kim jesteśmy emocjonalnie, społecznie i poznawczo – stwierdził inny z autorów badania, dr Jason Rentfrow.

Naukowcy opublikowali również listę przykładowych utworów, odpowiadających dwóm stylom myślenia.

Umysł empatyczny
• Norah Jones – Come away with me
• Billie Holliday – All of me
• Queen – Crazy little thing called love
• Jeff Buckley – Hallelujah

Umysł systematyzujący
• Antonio Vivaldi – Koncert C-dur
• Alexander Scriabin – Etiuda op 65 nr 3
• Sex Pistols – God save the Queen
• Metallica – Enter Sandman

_ DG _