Odpowiednik Concorde ma wrócić na niebo. NASA ma na to fundusze

W przyszłym roku obchodzić będziemy siedemdziesiątą rocznicę pokonania bariery dźwięku przez pilotowany samolot. Z tej okazji NASA uruchomiła nowy projekt, który zmienić ma oblicze tego, jak podróżujemy latającymi maszynami. Ma być szybko, bezpiecznie i... cicho.

Dokładnie 1. października 1947 r., słynny Charles “Chuck” Yeager osiągnął prędkość 1126 km/h w odrzutowcu nazwanym na cześć jego żony Olśniewającą Glennis (ang. Glamorous Glennis). Był to eksperymentalny samolot XS-1 stworzony przez firmę Bell Aircraft Company. Jednocześnie była to także maszyna zbudowana tylko i wyłącznie z myślą o testach - nie planowano nigdy wdrożyć jej do seryjnej produkcji - i pierwszy samolot z długiej serii eksperymentalnych amerykańskich X-Planes.

- Warto zauważyć, że minęło prawie siedemdziesiąt lat od kiedy Chuck Yeager pokonał barierę dźwięku w Bell X-1 w ramach badań nad wysokimi prędkościami prowadzonych przez poprzedniczkę naszej agencji. (...) Teraz uczcimy dziedzictwo maszyn z serii X-Plane w ramach nagrody ufundowanej na potrzeby stworzenia wstępnego projektu cichego, ponaddźwiękowego odrzutowca, który służyć ma jako samolot pasażerski - mówi szef amerykańskiej agencji kosmicznej NASA, Charles Bolden.

Nagroda, o której wspomina, zostanie wręczona w ramach projektu Commercial Supersonic Technology (komercyjna technologia naddźwiękowa). Poproszono w nim przemysł lotniczy o przedstawienie wizji samolotów mogących latać z prędkościami naddźwiękowymi, które w trakcie przekraczania bariery dźwięku nie będą wywoływały charakterystycznego gromu dźwiękowego (ang. sonic boom). Zamiast głośnego uderzenia, maszyna wywoływać ma jedynie miękkie uderzenie, dźwięk przypominający bicie serca.

Zadania tego podejmą się specjaliści z amerykańskiej firmy Lockheed Martin Aeronautics, którzy zaczną pracę nad oryginalnie brzmiącym projektem QueSST (Quiet Supersonic Technology), czyli po prostu cichą technologią naddźwiękową. Na potrzeby jej stworzenia, Lockheed Martin Aeronautics otrzymało od NASA dwadzieścia milionów dolarów. Za tę kwotę, w ciągu siedemnastu miesięcy powstać ma projekt rozwiązania pozwalającego wyciszyć dźwiękowy grom.

Nie wiadomo jeszcze, jak amerykańscy inżynierowie zamierzają rozwiązać problem, ale jak donoszą eksperci, wbrew pozorom może to nie być niewiarygodnie trudne zadanie. Próbowała tego dokonać właśnie amerykańska agencja kosmiczna poprzez zmienianie kształtu dziobu samolotów. Znacznie więcej na ten temat przeczytać można w książceudostępnionej w domenie publicznej.

Faza projektowa, w ramach której powstaną projekty specjalnego kadłuba, skrzydeł i silników, ma się zakończyć stosunkowo szybko. Wkrótce powstać mają również prototypy maszyn w mniejszej skali, na których testowane będą opracowane rozwiązania. Do testów dojdzie najpierw w tunelach aerodynamicznych, a później nad obszarami o niewielkim zaludnieniu. Prowadzone mają być również obszerne badania na temat tego, jaki poziom hałasu wydawanego przez taką maszynę, będzie akceptowalny dla mieszkańców miast. Amerykanie spodziewają się, że demonstrator nowej technologii może wzbić się w powietrze już w roku 2020.

Obecnie, przekraczanie bariery dźwięku przez samoloty, również w Polsce, jest zakazane nad lądem w godzinach nocnych i poniżej dużego pułapu za wyjątkiem wyjątkowych okoliczności. Dźwiękowy grom może bowiem doprowadzić do uszkodzenia mniej odpornych materiałów, chociażby szyb w oknach.

Istnieje jednak szansa, że opracowanie nowych technologii w ramach omawianego projektu ponownie zainteresuje producentów samolotów pasażerskich możliwością stworzenia naddźwiękowej maszyny. Po wycofaniu słynnych Concorde’ów, w ramach regularnych połączeń nie latają żadne samoloty tego typu. Nie można jednak zapomnieć, że takim rozwiązaniem na pewno zainteresowana jest również amerykańska armia, która będzie je chciała wykorzystać w swoich maszynach.

KP/JB