Dokładnie 20 listopada 1990 roku około południa miał w Polsce miejsce historyczny moment, o którym mało kto pamięta. Na rok przed pierwszymi wolnymi wyborami III RP, wokół wszystkiego, co działo się na arenie politycznej, pracownicy ośrodków naukowych kładli podwaliny pod historię internetu w naszym kraju. Wtedy właśnie, w Krakowie, odebrano pierwszego e-maila.
Wiadomość elektroniczną o której mowa wysłano z Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN) w Genewie. Nadawcami byli dr Grzegorz Polok i mgr Paweł Jałocha. Odebrał go zaś w krakowskim Instytucie Fizyki Jądrowej mgr inż. Andrzej Sobala. To właśnie ten moment przyjmuje się symbolicznie jako początek rozwoju internetu w Polsce. Co ciekawe, do niedawna uważano, że pierwszą taką wiadomość wysłano w naszym kraju rok później - w sierpniu 1991. Dopiero w 2011 roku udało się odnaleźć dokumenty, rzucające światło na współpracę CERN-u z IFJ-em w Krakowie.
Połączenie mimo strachu
Jak możemy przeczytać w książce _ The "Hidden" Prehistory of European Research Networking _ (_ "Ukryta" prehistoria europejskich sieci naukowych _) Oliviera Martina, to połączenie obwarowane było szeregiem zasad i ograniczeń, które nazywa on wręcz "paranoicznymi". Administracja CERN-u była zobowiązana do przestrzegania tzw. zbioru zasad CoCom, które kategorycznie zabraniały logowania się na komputerach ośrodka z krajów Europy Wschodniej. I to nawet, jeżeli dotyczyło to przebywających w nich pracowników CERN-u, którzy w jego siedzibie nie mieli żadnych ograniczeń w dostępie do komputerów.
Na całe szczęście naukowcy byli dostatecznie zdeterminowani, by rozwijać globalną sieć komputerową mimo zimnowojennych obaw swoich przełożonych. Strach przed potencjalnym atakiem na CERN udało się zwalczyć i połączenie stało się możliwe. Internet trafił do Polski.
Oczywiście zanim odbierać i wysyłać pocztę elektroniczną mogli niezwiązani z ośrodkami naukowymi mieszkańcy Polski trzeba było jeszcze trochę poczekać. Zarówno na sam internet jak i powszechnie dostępne skrzynki e-mail. Chociaż pierwszy komercyjny dostawca sieci pojawił się na terenie naszego kraju już w 1992 roku, tak naprawdę o wybuchu zainteresowania nią można mówić dopiero od kwietnia 1996. To właśnie wtedy Telekomunikacja Polska uruchomiła słynny numer dostępowy 0-20 21 22.
Telefon do internetu
Każdy posiadacz modemu mógł za jego pośrednictwem połączyć się z internetem, płacąc jak za koszt standardowego połączenia telefonicznego. Jeden impuls, czyli trzy minuty, kosztował wtedy 13 groszy. Godzina w sieci oznaczała więc wydatek rzędu 2,5 złotego. U niejednego młodego pasjonata nowych technologii w Polsce wysokość rachunków telefonicznych, które zaczęły przychodzić po zakupie modemu, mogła stanowić przyczynę niemałego szoku. Nie stało to jednak na przeszkodzie do rozwoju internetu. Wręcz przeciwnie. Modemy z roku na rok stawały się coraz tańsze i dostępniejsze, a łatwość nawiązania takiego połączenia sprawiała, że spróbować mógł tego praktycznie każdy.
Uruchomienie tego numeru dało też polskim firmom impuls do rozwijania usług i stron internetowych, które mogłyby przyciągnąć mieszkańców naszego kraju. Globalna sieć przestała być domeną jedynie największych pasjonatów, chętnych i zdolnych do poruszania się po jej zachodnich zakątkach. Niecałe pół roku po wprowadzeniu 0-20 21 22 ruszają pierwsze w Polsce darmowe skrzynki poczty elektronicznej. Oferuje je firma Polbox.
Co warte podkreślenia, podwaliny pod pierwszy w Polsce portal internetowy - Wirtualną Polskę - położono niemal rok przed uruchomieniem przez Telekomunikację Polską wspomnianego numeru dostępowego. Dla wielu rodzimych pasjonatów sieci portal szybko stał się miejscem, w którym rozpoczynali swoją wędrówkę po internecie. W czasach przed Google ułatwiał ją niezmiernie katalog stron, dzięki któremu odnaleźć można było interesujące treści bez znajomości adresów konkretnych witryn.
Skrzynka pocztowa w WP
Również Wirtualna Polska szybko zaczęła oferować polskim internautom pocztę elektroniczną. Przez zintegrowanie jej z portalem, oferującym polskim internautom szereg innych udogodnień w przeglądaniu zasobów globalnej sieci, szybko zyskała ona olbrzymią popularność. Do dziś skrzynki pocztowe w WP pozostają jednymi z najchętniej wybieranych przez rodzimych użytkowników internetu, którzy wysyłają za ich pośrednictwem aż 1,85 miliona wiadomości dziennie! Pod względem ilości użytkowników poczta WP cały czas jest największa w Polsce.
Poczta elektroniczna powstała jako prosty, bezpośredni odpowiednik tradycyjnych listów. Pierwsze jej założenia sformułowano już w 1965 roku, a stosowany do dziś protokół SMTP opracowano w roku 1982. Obecnie jego założenia mogą wydawać się bardzo archaiczne. Na szczęście obecni dostawcy stosują już nowocześniejsze i bardziej przystosowane do współczesnych realiów modele i rozwiązania, zarówno w kwestii sposobu dostarczania korespondencji jak i jej bezpieczeństwa.
Dzięki nim, mimo że e-mail to jedna z najstarszych usług w internecie, pozostaje również jedną z najpopularniejszych. Sto lat!
_ DG _
