Krople do oczu pozwalające widzieć w ciemności. Czy to możliwe?

Niezależni amerykańscy naukowcy, pracujący w ramach inicjatywy Science for the Masses twierdzą, że udało im się stworzyć krople do oczu, na pewien czas znacząco podnoszących ludzką zdolność do widzenia w ciemności. I chociaż brzmi to wszystko trochę jak fragment słabego filmu, to stojąca za eksperymentem teoria wydaje się być solidna.

"Autorzy tej pracy zaznaczają, że powstała ona wyłącznie w celach badawczych i informacyjnych. Zwiększona wrażliwość na światło może mieć negatywny wpływ na komórkową strukturę oka w przypadku niewłaściwego postępowania, a niektóre z materiałów użytych w naszym roztworze nie powinny być testowane na ludziach i zwierzętach" – piszą autorzy badania, Gabriel Licina i Jeffrey Tibbets.

Jakkolwiek bowiem ich eksperyment, jak twierdzą, zakończył się sukcesem, to zanim będzie można mówić o jego jakiejkolwiek użyteczności potrzebne będą dalsze prace i badania. Pozwolą one nie tylko potwierdzić skuteczność zastosowanej przez nich metody, ale również – a może przede wszystkim – odpowiedzieć na jedno, kluczowe pytanie – czy to jest w ogóle bezpieczne?

U podstaw pomysłu leży chloryna – związek chemiczny, wykorzystywany przez medycynę w kuracjach przeciwko rakowi. W ostatnich latach jednak, jak zauważają autorzy w swojej pracy, z powodzeniem wykorzystuje się go również w leczeniu kurzej ślepoty. Naukowcy wysnuli więc hipotezę, że podanie go osobie zdrowej może zwiększyć jej zdolność do widzenia w warunkach słabego oświetlenia. Problemem było tylko przygotowanie mikstury, dzięki której oko byłoby w stanie przyswoić jednorazowo dużą ilość tego związku.

W swojej pracy Licina i Tibbets oparli się na badaniach opublikowanych w 2007 roku na łamach czasopisma "Photochemical & Photobiological Sciences". Szóstka naukowców opisywała w nich zastosowanie podobnego roztworu na myszach. Na podstawie ich odkryć w 2012 roku zgłoszono do amerykańskiego urzędu patentowego pomysł na miksturę polepszającą nocne widzenie w oparciu o roztwór chloryny z insuliną. To właśnie ten pomysł postanowili rozwinąć i przetestować pracownicy Science for the Masses.

W swoim roztworze wykorzystali chlorynę z insuliną, ułatwiającą jej przyswojenie w dnie oka. Dodatkowo zastosowali związek zwany dimetylosulfotlenkiem, wykorzystywany w medycynie do konserwowania komórek. Tutaj zastosowany został do zwiększenia przenikalności błony komórkowej.

Na ochotnika do przetestowania tego rozwiązania zgłosił się jeden z autorów pracy – Gabriel Licina. Pozwolił on na wprowadzenie sobie do oczu wspomnianego roztworu, którego działanie miało być zauważalne już po godzinie. Badacz był po tym czasie zdolny do dokładnego rozpoznania kształtów w warunkach słabego oświetlenia z odległości 10 metrów. Jak piszą autorzy w pracy, udawało mu się to z "powtarzalną skutecznością" (nie podają jednak jej dokładnej wartości, co pozwala przypuszczać, że była jednak mniejsza niż 100 proc.). Składająca się z trzech osób grupa kontrola nie była w stanie w ogóle odczytać liczb, liter i kształtów, prezentowanych w tym teście.

W drugim etapie badania kazano uczestnikom rozpoznawać siebie nawzajem z odległości 25 i 50 metrów. Tutaj Licina wykazać miał się już 100-procentową skutecznością, podczas gdy pozostali uczestnicy poprawnie identyfikowali drugą osobę w 33 proc. przypadków.

Naukowcy podkreślają, że poza samym testem skuteczności widzenia Licina cały czas miał na sobie okulary przeciwsłoneczne. Ze względu na zwiększoną wrażliwość na światło mógł on bowiem doznać trwałych uszkodzeń wzroku.

W podsumowaniu swojej pracy sami naukowcy zaznaczają, że przeprowadzony przez nich test był z natury subiektywny, a żeby potwierdzić skuteczność badanej przez nich metody potrzebne będą dodatkowe badania. Planują m.in. zastosowanie elektroretinografu, urządzenia służącego do badania zmian zachodzących na siatkówce w wyniku kontaktu ze światłem. Pozwolić ma to na dokładne, liczbowe określenie zwiększonej wrażliwości na światło, wynikającej z przyswojenia roztworu.

Licina i Tibbets liczą przede wszystkim na to, że dzięki ich pracy uda się wzbudzić zainteresowanie tą i podobnymi metodami, prowadząc do ich dalszego rozwoju i testowania. Sami podkreślają, że robienie tego otwarcie i poza wielkimi ośrodkami naukowymi, często kierującymi się względami finansowymi, pozwoli na łatwiejszą wymianę informacji między zainteresowanymi i przyspieszenie całego procesu. Jednocześni jednak są całkowicie świadomi, że ich sytuacja znacząco utrudnia dostęp do środków i narzędzi, z łatwością dostępnym firmom farmaceutycznym.

Pozostaje więc czekać, zastanawiając się, kto pierwszy faktycznie stworzy krople, pozwalające widzieć w ciemności – ambitni badacze, czy wielkie koncerny. Na pewno za to wiemy, kto będzie je sprzedawał – wielkie koncerny.

_ DG _