10 rzeczy, które musi wiedzieć każdy, kto ma telefon
Zobacz co dają ci nowe przepisy
21 stycznia weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo telekomunikacyjne, która zawiera szereg przepisów dotyczących ochrony danych osobowych przetwarzanych przez przedsiębiorców świadczących usługi telekomunikacyjne.
Jeśli nie wiesz kto może przechowywać twoje dane, że nie na wszystko musisz się zgodzić przy podpisywaniu umowy, albo że nie dowiesz się od operatora kto do ciebie dzwonił, powinieneś zapoznać się ze swoimi prawami. Najważniejsze zmiany w przepisach ubraliśmy w 10 punktów, które warto zapamiętać.
UKE/SW/GB
Nie bój się GIODO
1. Naruszenia praw w zakresie ochrony danych osobowych zgłaszaj do Generalnego Inspektora Danych Osobowych.
W przypadku stwierdzenia naruszeń swoich praw wynikających z ustawy o ochronie danych osobowych, powinieneś zgłosić się do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych - http://www.giodo.gov.pl.
Nie musisz się zgadzać na wszystko
2. Umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawiera informacje o zakresie przetwarzania i udostępniania danych osobowych
Podpisując umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych należy pamiętać, że każda tego typu umowa zawiera informacje o zakresie przetwarzania oraz udostępniania danych osobowych. Zawierając z operatorem umowę, wyrażasz lub nie zgodę na przetwarzanie swoich danych przez operatora i udostępnianie ich, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych innym podmiotom z nim współpracującym.
Zwracaj uwagę na oświadczenia, które podpisujesz zawierając umowę z operatorem! Nie wszystkie są obowiązkowe i niezbędne do świadczenia usług telekomunikacyjnych.
Niekiedy operatorzy stosują dodatkowe oświadczenia z klauzulą o wyrażeniu zgody na udostępnienie danych osobowych klienta innym operatorom telekomunikacyjnym w celu uzyskania informacji o fakcie ewentualnego zaprzestania regulowania płatności z tytułu świadczonych usług telekomunikacyjnych. Jeśli podpiszesz umowę lub dodatkowe oświadczenie zawierające tego typu zapis, operator będzie mógł bezpośrednio przekazać informacje o twoim zadłużeniu innym przedsiębiorcom telekomunikacyjnym. Tego typu dane operatorzy wykorzystują w procesie oceny wiarygodności płatniczej potencjalnych klientów.
Musisz wiedzieć na co się godzisz
3. Klauzula zgody na przetwarzanie danych osobowych
Artykuł 7 pkt 5 ustawy o ochronie danych osobowych precyzuje pojęcie zgody na przetwarzanie danych osobowych. Zgodnie z jego zapisami jest nią oświadczenie woli, z którego bezpośrednio wynika zgoda na przetwarzanie danych osobowych.
Zgoda powinna być wyrażona w sposób jasny i klarowny oraz precyzować cel, zakres oraz wskazywać podmiot, który uzyskuje prawo do przetwarzania danych osobowych.
Pamiętaj, wyrażając zgodę musisz mieć pełną świadomość tego, na co się godzisz.
Możesz cofnąć zgodę
4. Czy i w jakim trybie możliwe jest wycofanie zgody na przetwarzanie danych osobowych?
Twoja zgoda na dalsze przetwarzanie danych w celach marketingowych może być w każdej chwili wycofana poprzez złożenie pisemnego oświadczenia u operatora, a także u poszczególnych przedsiębiorców, którzy na podstawie przekazanych im danych przez operatora, z którym zawarłeś umowę, weszli w ich posiadanie i przetwarzają je w celach marketingowych.
Pamiętaj, że w przypadku wycofania się z zawarcia umowy, dalsze przetwarzanie przez operatora danych, które udostępniłeś w procesie przygotowywania umowy jest zabronione. Gromadzenie, przetwarzanie oraz udostępnianie danych osobowych jest dopuszczalne jedynie wówczas gdy jest to konieczne do realizacji zawartej umowy.
Uważaj komu podajesz dane
5. Uważaj na pochopne podawanie danych osobowych w rozmowach telefonicznych z konsultantami
Zazwyczaj konsultanci kontaktują się z konsumentami proponując super atrakcyjne oferty, zawarcie nowej umowy lub zmianę oferty na korzystniejszą. Zanim wyrazisz zgodę na przetwarzanie danych osobowych zastanów się czy jesteś zainteresowany proponowaną ofertą. Dane osobowe podawaj jedynie gdy decydujesz się na zawarcie umowy. Pochopne i nierozważne przekazanie lub potwierdzenie danych osobowych w trakcie rozmowy telefonicznej może spowodować szereg niezamierzonych i negatywnych skutków.
Dane osobowe w publicznym spisie abonentów
Zamieszczenie w publicznie dostępnym spisie abonentów danych identyfikujących cię jako abonenta będącego osobą fizyczną, może nastąpić wyłącznie po uprzednim wyrażeniu zgody na dokonanie tej czynności. W publicznie dostępnym spisie abonentów, w tym w Ogólnokrajowym Biurze Numerów i Ogólnokrajowym Spisie Abonentów, umieszczane są wyłącznie informacje o numerach tych klientów, którzy wyrazili na to zgodę. Zgoda ta nie może być domniemana lub dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści. Wyraźna zgoda Abonenta powinna być wyrażona przed zamieszczeniem danych osobowych w książce telefonicznej, natomiast cofnięta może być w każdej chwili.
Wszystko jest poufne
6. Zakres ochrony poufności danych
Ustawa Prawo telekomunikacyjne jak i ustawa o ochronie danych osobowych chronią dane o abonentach telefonicznych i dane z rejestru technicznego, nazywane danymi o ruchu telekomunikacyjnym.
Zgodnie z art. 159 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego zapoznawanie się, utrwalanie, przechowywanie, przekazywanie lub inne wykorzystywanie treści lub danych objętych tajemnicą telekomunikacyjną przez osoby inne niż nadawca i odbiorca komunikatu jest możliwe tylko wtedy, gdy:
- będzie to przedmiotem usługi lub będzie to niezbędne do jej wykonania,
- nastąpi to za zgodą nadawcy lub odbiorcy, których dane dotyczą,
- jest niezbędne w celu rejestracji komunikatów i związanych z nimi danych transmisyjnych dla celów zapewnienia dowodów transakcji handlowej,
- jest konieczne z innych powodów przewidzianych ustawą lub przepisami odrębnymi.
Ograniczenia te nie dotyczą komunikatów i danych ze swojej istoty jawnych, z przeznaczenia publicznych lub ujawnionych postanowieniem sądu wydanym w postępowaniu karnym, postanowieniem prokuratora lub na podstawie odrębnych przepisów.
Dostęp do wykazów połączeń wychodzących i przychodzących
Pamiętaj - jako abonent, jesteś uprawniony do żądania od dostawcy usług szczegółowego wykazu wykonanych połączeń, natomiast do uzyskania wykazu połączeń przychodzących uprawnione są podmioty takie jak: Policja, Prokuratura czy Straż Graniczna. Jeśli wystąpisz do operatora o wykaz połączeń przychodzących na twój numer telefonu - spotkasz się z odmową.
Dane w celach marketingowych
7. Przetwarzanie danych w celach marketingowych
Rozpowszechnianie oferty marketingowej uregulowano w art. 10 ust. 1 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Zakazane jest przesyłanie za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej, niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy. Środkami komunikacji elektronicznej są zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną rozwiązania techniczne, w tym urządzenia teleinformatyczne i współpracujące z nimi narzędzia programowe, umożliwiające indywidualne porozumiewanie się na odległość przy wykorzystaniu transmisji danych między systemami teleinformatycznymi. Oznacza to, że przesyłanie wiadomości SMS za pośrednictwem telefonów komórkowych stanowi przesyłanie danych za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Należy pamiętać, że informację handlową uważa się za zamówioną, jeżeli odbiorca wyraził zgodę na jej otrzymywanie (art. 10 ust. 2 w/w ustawy).
W przypadku braku takiej zgody mamy do czynienia z niezamówioną informacją handlową, potocznie określaną jako SPAM, którego przesyłanie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.
Pamiętaj, że w przypadku otrzymywania niezamówionej informacji handlowej przesyłanej za pośrednictwem SMS możesz zwrócić się do właściwego dla twojego miejsca zamieszkania Rzecznika Konsumentów. Adresy Rzeczników są dostępne na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Nie mogą do ciebie dzwonić
8. Marketing bezpośredni
Zgodnie z art. 172 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego zakazane jest używanie automatycznych systemów wywołujących w celach marketingu bezpośredniego, chyba że abonent lub użytkownik końcowy wyraził na to zgodę. Przedsiębiorca lub osoba, która nie wypełnia obowiązku uzyskania wymaganej zgody, podlega karze pieniężnej, którą po przeprowadzeniu stosownego postępowania może nałożyć Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE).
Pamiętaj o swoich prawach
9. Uprawnienia w związku z przetwarzaniem danych osobowych
Pamiętaj, zgodnie z zapisami ustawy o ochronie danych osobowych posiadasz następujące uprawnienia związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych:
- prawo do informacji i kontroli przetwarzanych danych. Obowiązek udzielenia informacji spoczywający na administratorze (art. 33)
- prawo do poprawiania danych, żądania wstrzymania ich przetwarzania lub ich usunięcia (art. 35 ust. 2)
- prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych (art. 32 ust. 1 pkt 8)
- prawo żądania zaprzestania przetwarzania danych (art. 32 ust. 1 pkt 7)
Lepiej płacić na czas
10. Przekazanie danych osobowych do rejestrów dłużników.
Pamiętaj, że jeśli zalegasz z płatnościami z tytułu zawartej umowy, operator może przekazać twoje dane osobowe do rejestrów dłużników lub firm windykacyjnych.
Jeśli nie opłaciłeś rachunku za usługi świadczone przez operatora może on na podstawie art. 509 Kodeksu cywilnego bez twojej zgody przenieść wierzytelność na osobę trzecią (np. sprzedać dług firmie windykacyjnej). Podmiot, który wejdzie w posiadanie twojej wierzytelności będzie miał prawo do wykorzystywania i przetwarzania Twoich danych w procesie windykacyjnym.
Zalegając z płatnościami ryzykujesz również, że operator przekaże Twoje dane osobowe wraz z informacją o zadłużeniu do rejestrów dłużników.
Firmy, które zbierają informacje na temat nierzetelnych klientów i podmiotów gospodarczych oraz ich długów, jest kilka. Najbardziej znane to Krajowy Rejestr Długów, InfoMonitor i Europejski Rejestr Informacji Finansowej. Działają one na podstawie ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczej.
Większość przedsiębiorców telekomunikacyjnych ma podpisane umowy z Biurami Informacji Gospodarczej i tworzą własne tzw. "czarne listy dłużników", które udostępniają do ogólnej bazy danych BIG.
Na zakończenie przypominamy - dane osobowe to cenne informacje. Uważaj komu i w jakim trybie udostępniasz najważniejsze informacje o sobie i twojej rodzinie. Pamiętaj, że w przypadku stwierdzenia naruszenia praw wynikających z ustawy o ochronie danych osobowych nie jesteś sam. Każdy taki przypadek powinieneś zgłosić się do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.
UKE/SW/GB
